آرمان شهر در اندیشۀ فروغ فرّخزاد و نازک الملائکه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

10.22103/jcl.2013.673

چکیده

چکیده
آرمان­شهر بازتابی از آرزوی نویسنده برای تکامل و بقاست. به نظر می­رسد آرمان­شهرهای شاعران صرف­ نظر از ملیّتشان، خصوصیّات مشترکی داشته باشد؛ چراکه ادبیّات و به تبع آن شعر ریشه در روح انسان دارد و ویژگی­های آرمان­شهرها نیز بر اساس اصول انسانی زندگی بشری شکل می­گیرند و در عصر جدید ادبیّات تطبیقی بستری مناسب را برای پژوهش در این زمینه فراهم ­آورده است.
این مقاله بر پایۀ مکتب آمریکایی ادبیّات تطبیقی، که با نگاهی فرامرزی وجود شباهت­ بین آثار ادبی را، برآمده از روح مشترک بشری می­داند، آرمان­شهر در اشعار دو شاعر معاصر ایرانی و عراقی– فروغ فرّخزاد و نازک­الملائکه- را بررسی می­کند. به این منظور ابتدا عمده­ترین دغدغه­های فروغ و نازک را که سبب پی­ریزی شهری آرمانی گردیده است، بیان کرده، سپس، ویژگی­های آرمان­شهرهای این دو شاعر را برمی­شمرد. از مهم­ترین دستاوردهای این پژوهش می­توان به این موارد اشاره کرد: 1. قرابت­های فرهنگی، دینی و جغرافیایی در نزدیکی دیدگاه­ دو شاعر نقش بارزی ایفا می­کند. 2. آرمان­شهر بازتابی از دغدغه­های اجتماعی و عاطفی فروغ و نازک است. 3. خلق شعرهای آرمانی، بیش­تر حاصل دورۀ­ پختگی و کمال آن­هاست. 4. هرچند عوامل شکل­دهنده­ و ویژگی­های آرمان­شهر فروغ و نازک شبیه یکدیگرند، امّا تفاوت­هایی نیز دیده می­شود. 5. هر دو شاعر به خوبی توانسته­اند رسالت شاعرانۀ­ خود را در بیان درد و رنج­های ملّت خویش ادا کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Utopia in the Viewpoint of Forough Farokhzad and Nazok-ol Mala’ekeh

چکیده [English]

Abstract
Utopia is a reflection of the writer’s desire for evolution and survival. It seems that poets’ utopias have common features regardless of their nationality, because of the fact that literature and consequently poetry is rooted in human spirit and that the features of utopia are based on the principles of human life. Today, comparative literature provides the ground for research in this field.
Based on the American doctrine of comparative literature, with its trans-boundary view on the similarities of literary works emerging from common human spirit, this article examines the views of two contemporary Iranian and Iraqi poets- Forough Farrokhzad and Nazok-ol Mala’ekeh- regarding  utopia. Firstly,  Forough and Nazok's main concerns which have resulted in the creation of utopia are examined and then the features of their utopias are mentioned. The research's most important achievements are the following:
1. Cultural, religious and geographical closeness play an important role in the similarity of the two poets’ views.
2. Both poets were able to express their nation's suffering by illustrating their own utopia.
3. Their utopian poems are mostly created in their maturity.
4. Despite the common component factors and specialties of Forough and Nazok’s utopias, some differences have been recognized.
5. Forough and Nazok's utopias are reflections of their social and emotional concerns.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key Words: Comparative literature
  • Utopia
  • Contemporary poetry
  • Forough Farokhzad
  • Nazok-ol Mala’ekeh