بررسی تطبیقی داستان «چاه و آونگ» اثر ادگار آلن پو و «مردی در قفس» اثر صادق چوبک از دیدگاه کهن-الگویی یونگ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشچوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، گروه ادبیات فارسی، دانشکده حقوق و علوم انسانی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز ، شیراز ، ایران

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی تطبیقی دو داستان کوتاه از دو نویسندۀ پیشگام ایرانی و آمریکایی از دیدگاه کهن­ الگویی یونگ می­­پردازد. بررسی دو داستان «مردی در قفس» از صادق چوبک که شباهت­های زیادی با «چاه و آونگ» از ادگار آلن پو دارد، نشان می ­دهد چگونه می­ توان بدون ازدست ­دادن هویت مستقل، از آثار دیگران تأثیر گرفت و دست به آفرینش هنری جدیدی زد بی ­آنکه اثر رنگ و بوی تقلید محض به خود بگیرد. رویکرد کهن­ الگویی به کار رفته در این پژوهش نشان می ­دهد که یکی از دلایل رویکرد کم و بیش یکسان این دو اثر به مسائل مشابه بشری، مراجعه به ناخودآگاه جمعی است که فارغ از زمان و مکان عمل می­کند. در هر دو داستان شخصیت­های اصلی تحت تأثیرات مخرب کهن­ الگوی مادر قرار گرفته و توانایی برقراری رابطه ­ای سازنده با ناخودآگاه خویش ندارند و گرفتار در زندان و اتاقی زهدان­ گونه، رویکردی واپسگرایانه در پیش می ­گیرند. این پژوهش نتیجه می­ گیرد که بسیاری از نویسندگان مرد در زمان ­ها و مکان­ های مختلف، از جمله چوبک و پو، دیدگاه ­های مشابه مردسالارانه را در برخورد با مسائل ادبی برگزیده ­اند که بارزترین آنها، انکار نقش مثبت ناخودآگاه و شخصیت­ های زن یا نماد­های آن ­است. در نهایت راهکارهایی از جمله تعامل سازنده به شیوه ­ای که یونگ ترسیم می­ کند، برای اصلاح این دیدگاه­ ها پیشنهاد می ­شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Edgar Allan Poe's "The Pit and the Pendulum" and Sadeq Chubak's "A Man in Cage" from a Jungian Perspective

نویسندگان [English]

  • Rouhollah Zarei 1
  • Morteza Jafaree 2
1 Doctoral candidate, Department of Persian, Faculty of Law and Humanities, Islamic Azad University–Shiraz Branch, Shiraz, Iran.
2 Assistant Professor of Persian Language and Literature, Islamic Azad University, Shiraz Branch, Shiraz, Iran
چکیده [English]

 
1. Introduction
The present paper aims to conduct a comparative study of two Iranian and American forerunners of modern fiction. The study which is the first of this kind as far as the two authors are concerned, contends that “A Man in Cage” by Sadeq Chubak reveals similarities to Edgar Allan Poe’s “The Pit and the Pendulum” although the former does not lose its artistic independence.
 
2. Methodology
The approach which is adopted in this study is Jungian and it is hoped to prove that it is possible to find more or less similar reactions to similar human issues in life and literature based on an archetypal perspective.
 
3. Findings and discussion
The archetype of mother studied in this paper and applied on the two stories reveals a sad  fact  that  most male authors adopt more or less similar patriarchal strategies in their writing regardless of time and place.
 
4. Conclusion
It is revealed how archetypes which are universal symbols can be objectified in different ways under different circumstances. In the conclusion there are some Jungian suggestions to solve this problem and modify a sexist perspective towards female-related issues.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sadeq Chubak
  • Edgar Allan Poe
  • Carl Jung
  • Archetypal Criticism
- پو، ادگار الن. (1334). افسانه­های راز و خیال. ترجمۀ شجاع­الدین شفا. تهران: ابن­سینا.
- تایسن، لوئیس. (1387).نظری­هاینقدادبیمعاصر. ترجمۀ مازیار حسین­زاده و فاطمه حسینی. تهران: نگاه امروز و حکایت قلم نوین.
- چوبک، صادق. (1384). تنگسیر. تهران: نگاه.
- چوبک، صادق. (1334). خیمه­­شب­­بازی. چاپ دوم. تهران: کتابخانۀ گوتمبرگ.
- شفیعی کدکنی، محمّدرضا. (1380). ادوار شعر فارسی: از مشروطیت تا سقوط سلطنت، تهران: سخن.
- میرعابدینی، حسن. (1383). صد سال داستان­نویسی ایران، جلد 1 و 2. چاپ سوم. تهران: نشر چشمه.
- نفیسی، مجید. (1992م). در جستجوی شادی: در نقد فرهنگ مرگ­پرستی و مردسالاری در ایران.سوئد: نشر باران.
- Bonaparte, M. (1949). The Life and Works of Edgar Allan Poe: A Psychoanalytic Interpretation. Translated by John Rodker. London, Imago.
- Churchwell, Sarah. "Pushing Back: Why It’s Time for Women to Rewrite the Story". The Guardian. 17 Feb 2018. https://www.theguardian.com/books/2018/feb/17/pushing-back-why-its-time-for-women-to-rewrite-the-story. Accessed 29 April, 2019.
- Frank, L. (1995). "The Murders in the Rue Morgue": Edgar Allan Poe’s Evolutionary Reverie. Nineteenth Century Literature, 50 (2), 168–188.
- Ghanoonparvar, M. R. (2005). "Reading Chubak". Costa Mesa, CA, Mazda Publishers.
- Jung, C. G. (1957/1991). The Collected Works of C. G. Jung. Eds. Herbert Read, Michael Fordham, and Gerhard Adler. Translated by R. F. C. Hull. London, Routledge and Kegan Paul.
- Knapp, B. L. (1984). Edgar Allan Poe. New York, Frederick Ungar.
- Kristeva, J. (1989). Black Sun: Depression and Melancholia. Translated by Leon S. Roudiez. New York, Columbia University Press.
- Malti-Douglas, F. (1991). Woman’s Body, Woman’s Word: Gender and Discourse in Arabo-Islamic Writing. Princeton, Princeton University Press.
- Neumann, E. (1955). The Great Mother: An Analysis of the Archetype. Translated by Ralph Manheim. Bollingen Series 47. New York, Pantheon Books.
- Neumann, E. (1995). The Origins and History of Consciousness. Bollingen Series 42. New York, Princeton University Press.
- Poe, E. A. (April 1846). The Philosophy of Composition. Graham’s Magazine, 28 (4), 163–167.
- Wieland, C. (2000). The Undead Mother: Psychoanalytic Explorations of Masculinity, Femininity and Matricide. London, Rebus Press.