مضامین پایداری و مردم مداری در اشعار نسیم شمال و بیرم التونسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه زبان و ادبیات عربd، دانشگاه رازی

2 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه رازی

چکیده

در ادبیات معاصر با عنایت به مضامین ملّی و میهنی، شاهد گروهی از شاعران هستیم که نه از فراز کرسی‌ قدرت و نه با زبان علم و قواعد پرتکلف ادبی بلکه با زبان مردم و در میان مردم شعر می‌سرایند. سیّد اشرف‌الدین حسینی و بیرم التونسی، امیران شعر مردمی در ایران و مصر هستند. شعرهای کوچه‌بازاری نسیم شمال و موال و زجل‌های عامیانۀ التونسی، توانسته­است با آمیزه­ای از هجو طنزآلود، رسالت شاعران را در انتقاد و بیداری مردم ادا کند. در این مقاله بر آنیم با روش توصیفی – تحلیلی، ضمن معرفی دو شاعر و اوضاع زمانه‌شان، با رهیافتی بر زبان شعری آن دو، به تطبیق مفاهیم فکری مشترک در اشعارشان، همچون انتقاد از بیگانگان و پارلمان، آزادی بیان و بازگو کردن مشکلات زنان، علم‌آموزی و مسائل اقتصادی تا دعوت به پایداری، اهتمام نماییم و به نظر می‌رسد که تقارب اندیشه و نگاه دو شاعر، حاکی از تجربۀ شرایط مشابه ﺍست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Themes of Resistance and Democracy in the Poems of Nasim Shomal and Bayram al-Tunisi

نویسندگان [English]

  • Yahya Maruf 1
  • Ayat Fathi Kanduleh 2
1 Professor of Arabic Language and Literature, Razi University
2 PhD Student of Arabic Language and Literature, Razi University
چکیده [English]

In contemporary literature, considering the national and patriotic themes, there are some poets who write their poems in the language of the common people not in a scientific and complex language or to show power. Seyyed Ashraf al-Din hosaini and bayram al-tunisi are outstading figures of folklore poetry in Iran and Egypt. Nasim Shomal’s colloquial poems and al-Tunisi’s colloquial mavals and zajals were successful in fulfilling the poets’ task in awakening and awaring people by the use of satire and parody. Using a descriptive-analytical method, this study aims at introducing the two poets, the conditions of their time, and their poetic language. It also compares common concepts in their poems, like criticizing the foreigners and the parliament,freedom of speech, expressing women’s problems, education and economic issues and problems, and even inviting people to resistance. It seems that the similarity in the poets’ view and thought two suggests their experience of similar conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Comparative literature
  • Nasim Shomal
  • Bayram al-Tunisi
  • Resistance and folklore poetry
- قرآن کریم
-آجودانی، ماشاالله. (1382). یا مرگ یا تجدّد. تهران: نشر اختران.
- آرین پور، یحیی. (1372). از صبا تا نیما، جلد 2. چاپ پنجم. تهران: زوّار.
- التونسی، بیرم. (بی‌تا). المجموعه الکامله لشاعر الشعب. مکتبة مصر.
- التونسی، بیرم. (1977). بیرم ناقدا للحیاه. الهیئة المصریة العامة للکتاب.
- التونسی، بیرم. (1980). بیرم و حیاه سیاسیه فی مصر. الهیئة المصریة العامة للکتاب.
- رجایی، نجمه. (1370). تحقیقی در ادبیات معاصر عرب، پایان‌نامۀ دکتری در دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.
- الروضان، عبدعون. (2005). الشعراء العرب فی قرن العشرین شعرهم و حیاتهم. الطبعة الاولی. لبنان: الأهلیة للنشر و التوزیع.
- ریاض، حسین مظلوم، الصباحی، مصطفی محمّد. (1936). تاریخ ادب الشعب (نشأته تطوراته اعلامه). محمّد خلف.
- سلامه، موسی. (1956). الادب للشعب. قاهرة: مکتبة الانجلو.
- شکری، غالی. (1366). ادب مقاومت. ترجمۀ محمّدحسین روحانی. تهران: نشرنو.
- شکیبا، پروین. (1370). شعر فارسی از آغاز تا امروز. تهران: هیرمند.
- شیخلووند، فاطمه.(1384). بررسی شعر سیّد اشرف‌الدین گیلانی، شاعر مردم (یادنامۀ اشرف‌الدین حسینی). به اهتمام علی‌اصغر محمّدخانی، تهران: سخن.
- عطیه، صلاح. (2010). حفلة ختان فی پاریس. مؤسسه دارالتحریر للطبع و للنشر.
- فخرایی، ابراهیم. (1356). گیلان در جنبش مشروطیت. تهران: جاویدان.
- کسروی، احمد. (1373). تاریخ مشروطة ایران. تهران: امیرکبیر.
- کفانی، محمّد عبدالسلام. (1382). ادبیات تطبیقی. ترجمۀ سیّد حسین سیّدی. مشهد: آستان قدس رضوی.
- المصری، فاطمه حسین. (1984). الشخصیه المصریه من خلال دراسة الفولکلور المصری. الهیئة المصریة العامة للکتاب.
- نسیم شمال (سیّد اشرف‌الدین گیلانی). (1371). کلیات جاودانۀ نسیم شمال. به کوشش حسین نمینی. تهران: اساطیر.