بررسی تطبیقی تمثیل‌پردازی در منطق‌الطیر عطار نیشابوری و سار سفید اثر آلفرد دو موسه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان فرانسه دانشگاه تبریز

2 کارشناس ارشد زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه تبریز

چکیده

نمادهای تشکیل دهنده در داستانهای تمثیلی ملل مختلف از بسیاری جهات به هم شباهت دارند و همواره دنیای واقعی را به تصویر می‌کشند. وجود اشتراکات و تشابهات در داستانهای استعاری، تمثیلی و اسطوره‌ای در ادبیات جهان، راه را برای علاقه‌مندان و محققان در بررسی و کشف شباهتها با رویکرد تطبیقی هموار می‌کند و این نوع تحقیق را ضروری می‌نماید. در این مقاله ما کوشش خواهیم کرد به پژوهش تطبیقی اثر برجستۀ عطار نیشابوری، شاعر و صوفی سدۀ هفت هجری ایران یعنی منطق‌الطیر و سار سفید داستانی از نویسنده و شاعر شهیر فرانسوی مکتب رمانتیسم در قرن نوزده آلفرد دو موسه بپردازیم. انواع پرندگان شخصیت‌ها و ساختار اصلی دو اثر مذکور را تشکیل داده‌‌اند. در این مقاله سعی داریم با ارائۀ تعاریفی از تمثیل و تمثیل‌پردازی در ادبیات و نماد پرنده، به مطالعۀ تطبیقی و شناخت وجوه اشتراکات و شباهتهای موجود در تمثیل‌پردازی و دلایل استفاده از آن در مکتب رمانتیسم فرانسه و در ادبیات عرفانی فارسی بپردازیم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Allegory in Attar's Conference of the Birds and Alfred de Musset's The Story of a White Blackbird

نویسندگان [English]

  • Mahnaz Rezayi 1
  • Arezoo Dasta 2
1
2
چکیده [English]

The symbols constituting the allegorical stories of different nations have many similarities in many facet, which continuously depict the real world. The similarities among metaphorical, allegorical and mythical stories in the world literature paves tge way for researchers who are interested in studying and discovering these similarities taking a comparative approach and makes such a research seem necessary. In this article, Conference of the Birds, the outstanding work of Attar, the seventh-century poet and Sufi from Iran and the Story of a White Blackbird by Alfred de Musset, a famous romantic French writer and poet of the nineteenth century. Different kinds of birds constitute the characters and the main structure of these two works. This study tries to give definitions of allegory in literature and the symbol of bird, to make a comparative study of the allegories and the reasons for its use in the French Romantic School and in Persian mystical literature.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • allegory
  • Attar
  • Musset
  • search for identity
  • mystical literature
  • romanticism

مراجع

- الیاده، میرچا. (1385).  رساله در تاریخ ادیان، ترجمۀ جلال ستاری، تهران: سروش.
- برزی، اصغر. (1374). شرح منطق­الطیر (جلد اول و دوم). چاپ دوم. تبریز: اعظم بناب.
- پورنامداریان، تقی. (1375). دیدار با سیمرغ. چاپ دوم. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
- ثروتیان، بهروز. (1381). مرغان صحرای عشق. تهران: اهل قلم.
- زرین­کوب، عبدالحسین. (1379). صدای بال سیمرغ، دربارۀ زندگی و اندیشۀ عطار. چاپ دوم. تهران: مهارت.
زمرّدی، حمیرا. (1382). نقد تطبیقی ادیان و اساطیر در شاهنامۀ فردوسی، خمسۀ نظامی و منطق­الطیر. تهران: زوار.
- ستاری، جلال. (1378). پژوهشی در قصۀ شیخ صنعان و دختر ترسا. تهران:  مرکز.
- شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1378). زبور پارسی، نگاهی به زندگی و غزلهای عطار. چاپ اول. تهران: نقش جهان.
- صفا، ذبیح الله. (1341). شیخ صنعان. چاپ سوم. تهران: امیرکبیر.

- عبداللهی، محبوبه. (1393). «تمثیل روایی و انواع آن در ادب فارسی». پژوهش­های ادبی و بلاغی. دورۀ 2. شمارۀ 2. صص 113-114.

- عطار نیشابوری، فریدالدین محمّد. (1384). منطق‌الطیر(مقامات طیور). به اهتمام رضا انزابی­نژاد و سعید الله قره­بگلو. تهران: آیدین.

- فروزانفر، بدیع­الزمان. (1340-1339). شرح احوال و نقد و تحلیل آثار شیخ فریدالدین محمّد عطار نیشابوری. تهران: چاپخانۀ دانشگاه طهران.
 
 منابع فرانسوی
- Attâr, Farîd-ud-Din. (1996). Le langage des oiseaux. Traduit du persan par Garcin de Tassy. Paris: Albin Michel.
- Bachelard, Gaston. (1943). L’air et les songes. Paris: José Corti.
- Bernard, Elodie & Ferreira, Mireille. (2010). « Entretien avec Jean-Claude Carrière, La Conférence des oiseaux (Mantiq at-Tayr)», Revue de Téhéran, N° 53.
- Bony. Jacques. (2001). Lire le Romantisme. Paris : Nathan.
- Brunel, Pierre. (1989). Précis de la littérature comparée. Paris: PUF.
- Chevrel, Yves. (1989). La littérature comparée. Paris : PUF.
- Corbin, Henry. (1991). En Islam iranien, Tome 1 et 2, Paris: Gallimard.
- Couprie, Alain. (1990) La nature, Rousseau et les romantiques. Paris: Hatier.
- Djalili Marand, Nahid. (2009), Expressions et proverbes thématiques, Téhéran: Samt.
- Du Marsais, César. (1977). Traité des tropes. Paris: Nouveau Commerce.
- Fontanier, Pierre. (1830). Les figures du discours, Paris: Flammarion.
- Gautier, Théophile. (1947). Emaux et Camées, Paris : Droz.
- Hugo, Victor. (1829). Les Orientales, Paris: Gallimard.
- Ledda, Sylvain. (2010). Alfred de Musset: Les fantaisies d'un enfant du siècle,  Paris : Gallimard.
- Ledda, Sylvain et al. (2013). Poétique de Musset. Paris: Publications de l'Université de Rouen et du Havre.
- Musset, Alfred de. (1842). Histoire d'un merle blanc, Paris: Collection Hetzel.
- Pageaux, Daniel-Henri. (1994). La littérature générale et comparée. Paris: Armand Colin.
- Quintilien. (1978). Institution oratoire. Texte établi et traduit par Jean Cousin. Paris : Les Belles-Lettres.
- Todorov, Tzvetan. (1977). Théories du symbole. Paris : Seuil.
- Van Tieghem, Philippe. (1968). Le romantisme français, Paris: PUF.
نشریه ادبیات تطبیقی
دوره 10، شماره 19
مقالات پیشین
اسفند 1397
صفحه 89-111

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار