بررسی تطبیقی بسامدهای حکمی شعر متنبی و ناصر خسرو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس مدعو

2 کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهیدچمران اهواز

چکیده

متنبی(303-354هـ) و ناصر خسرو(394-481هـ) از جمله شاعرانی هستند که حکمت را در مضامین شعری خود جای داده و مفاهیم آن را به شکل والایی پرورانده‌اند. این دو شاعر بزرگ که مفاهیم متعالی حکمی را در قصاید خود بیان داشته‌اند جزء سردمداران این عرصه به حساب می‌آیند، با وجود شباهت‌ها، تفاوت‌هایی در میان آن‌ها در بیان مضامین حکمی دیده می‌شود که این پژوهش با بررسی بسامد این مضامین، سعی بر توضیح شباهت‌ها و تفاوت‌های موجود در آن دارد. هر دو شاعر در پی تجلی دادن مفاهیم حکمی و فلسفی در شعرشان بوده‌اند؛ امّا ناصر خسرو با تکیه بر اصول اخلاقی، اعتقادی و عملی از این مفاهیم، بهره برده است. به نظر می‌رسد که او به حکم رواج اشعار عربی در آن زمان در میان ایرانیان و بنابر شیوه‌های تعلیمی رایج در عصرخود، با اشعار متنبی آشنا بوده است و - به گونه‌ای- می‌توان گفت که به مضمون و حکمت‌های متنبی نظر داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparative Study of philosophical frequencies of Motanabbi and Naser Khosrow's poetry

چکیده [English]

Naser Khosrow and Motanabbi are among the Iranian and Arabic poets who incorporated wisdom in their poems’ themes and nobly developed these concepts. Despite the similarities and differences between them in expressing philosophical concepts, these two great poets who expressed transcendental philosophical concepts in their odes, are considered as the leaders of this field. In this study we try to explain these similarities and differences mentioning some of these frequencies. Motanabbi, like Naser Khosrow, intended to manifest philosophical concepts in his poems; but, relying on moral principles, Naser Khosrow used these concepts in another way. Since Arabic poems were widespread among Iranians back then and according to the educational methods which were customary in his era, Naser Khosrow, a poem of 5 AH, was familiar with the Motanabbi’s poems, and it can be said that he had an opinion of Motanabbi’s contents and wisdoms.
Keywords: wisdom, comparative literature, frequency, Motanabbi, Naser Khosrow.

کلیدواژه‌ها [English]

  • wisdom
  • Comparative literature
  • frequency
  • Motanabbi
  • Naser Khosrow