تأثیرپذیری عبدالغنی خان از حکیم عمر خیام نیشابوری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ زبان و ادبیات، دانشگاه یزد،یزد، ایران.

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی،دانشکده ادبیات، دانشگاه یزد، یزد، ایران

3 استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

10.22103/jcl.2024.24038.3777

چکیده

چکیده
ادبیات تطبیقی بیانگر انتقال ادبیات یک ملت به ادبیات ملت دیگر است و یکی از مکتب‌های آن، مکتب فرانسه است که در اواخر قرن نزدهم به وجود آمد و وجه غالب در نگاه پژوهشگران ادبیات تطبیقی این مکتب، تاریخ‌گرایی و مسئلۀ تأثیر و تأثّر است. تأثیرگذاری و تأثیرپذیری در همه فرهنگ‌ها سبب خلق آثار ادبی می‌شود؛ زیرا هیچ اثری بدون توجه به آثار قبلی و به طور مستقل خلق نشده است. در این پژوهش از تأثیرگذاری خیام بر غنی‌خان بحث شده، حکیم عمر خیام یکی از فیلسوفان و شاعران قرن پنجم هجری است که در حوزۀ ادبیات بیشتر از طریق رباعیات خود به شهرت رسید؛ چون رباعیات خود را با مفاهیم بلند و عالی به زبان ساده بیان کرده است. رباعیات وی به زبان‌های مختلف جهان ترجمه شده و بر شاعران ملل مختلفی تأثیر گذاشته است، غنی‌خان (1914- 1996م) شاعر معروف زبان پشتو هم در سرایش شعر از خیام و اشعار خیامی متأثر شده و در لابلای اشعارش مضامین و اندیشه‌های خیام و خیامی بازتاب یافته است؛ بنابراین، هدف در این پژوش تأثیرپذیری غنی‌خان از خیام و مکتب خیامی و شناخت میزان این تأثیرپذیری است. در این مقاله به روش توصیفی‌ـ تحلیلی، تأثیرپذیری غنی‌خان از رباعیات خیام و مکتب خیامی بررسی شده است. یافته‌های نتایج نشان می‌دهد که با تحلیل اشعار غنی-خان روشن می‌شود که وی در موضوعاتی؛ چون: خوش‌گذرانی، اغتنام فرصت، جبر و سرنوشت، بدبینی نسبت به زندگی و مرگ، ریا ستیزی و امثال آن از خیام و اشعار خیامی تأثیرپذیر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Influence of Abdul Ghani Khan from Hakim Omar Khayyam Neishaburi

نویسندگان [English]

  • Arsalah Adil 1
  • Morteza Fallah 2
  • mohammadkazem Kahdouei 3
1 PhD student of Persian language and literature, Faculty of Language and Literature, Yazd University, Yazd, Iran.
2 Yazd University, faculty member of Faculty of Literature, Department of Persian Language and Literature
3 Professor of Yazd University, Faculty of Language and Literature, Department of Persian Language and Literature.
چکیده [English]

Abstract:
Comparative literature represents the transfer of the literature of one nation to the literature of another nation, and one of its schools is the French school, which emerged at the end of the 19th century, and the dominant aspect in the eyes of comparative literature researchers of this school is historicism and the issue of influence. is Influence and influence in all cultures cause the creation of literary works; Because no work has been created without regard to previous works and independently. In this research, the influence of Khayyam on Ghani-Khan is discussed.Khayam's quatrains have been translated into different languages ​​of the world and have influenced the poets of different nations. Ghani Khan (1914-1996 AD), a famous Pashto poet, was also influenced by Khayyam and Khayami's poetry in his poetry, and his poems contain themes and thoughts. Khayyam and Khayami have been reflected; Therefore, the aim of this study is to find out the influence of Ghani-Khan on Khayyam and the Khayami school and to know the extent of this influence. In this article, the influence of Ghani Khan on Khayyam's quatrains and Khayyami's school has been investigated by descriptive-analytical method. The findings of the results show that by analyzing Ghani-Khan's poems, it becomes clear that he writes in some topics; Because: having fun, taking advantage of opportunities, predestination and fate, pessimism towards life and death, anti-hypocrisy and the like are influenced by Khayyam and Khayyami's poems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Omar Khayyam
  • Ghani Khan
  • Carpe Diem
  • French school Existential Reflection
  • Predestination
  • Authenticity