بررسی تطبیقی «جایگاه زن» در ضرب‌المثل‌های فارسی و عربی بر بنیاد دیدگاه‌های آدلر و برن (مطالعۀ موردی: امثال و حکم دهخدا و مَجمَع الأمثال میدانی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشگر پسادکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری،سبزوار،ایران

2 دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری،سبزوار،ایران

3 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

ضرب‌المثل‌ها به عنوان یکی از بهترین زمینه‌های پژوهش بر روی اندیشه‌های گویشوران یک زبان، بخشی از ادبیات هر سرزمین است که مردم آن را به عنوان بهترین راه برای بیان اندیشه‌های رایج میان خویش برگزیده‌اند. بررسی همسنج ضرب‌المثل‌های پارسی و عربی با تمرکز بر موضوع زن، با اتکا بر امثال و حکم دهخدا و مجمع الأمثال نیسابوری میدانی، می‌تواند نمایانگر بخشی از ذهنیت گویشوران زبان پارسی و عربی باشد؛ به ویژه زمانی که این بررسی همسنج با بهره‌گیری از دیدگاه‌های روان‌شناسی اریک برن و آلفرد آدلر صورت گیرد. آموزه‌هایی که تحت عنوان اصطلاح آلودگی در روا‌ن‌شناسی برن و اصطلاح اشتباه‌های بنیادی در روان‌شناسی آدلر مطرح شده است، می‌تواند زمینه را برای تحلیل دقیق ضرب‌المثل‌های این دو مجموعه فراهم سازد؛ بررسی دقیق و آماری ضرب‌المثل‌ها بر پایۀ دیدگاه‌های یادشده، رهگشای درک دقیق و واکاوی تطبیقی جایگاه زنان در ضرب‌المثل‌های دو زبان خواهد بود. بررسی تطبیقی دو مجموعۀ ضرب‌المثل یاد شده، این نکته را بر ما آشکار می‌سازد که بسامد ضرب‌المثل‌های سالم و غیر آسیب‌زا، طبق دیدگاه روان‌شناختی آدلر و برن در امثال و حکم به میزان 3.51 درصد از ضرب‌المثل‌های مجمع‌الأمثال افزون‌تر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A comparative study of the status of women in Persian and Arabic proverbs Based on psychological insights of Alfred Adler and Eric Berne (Case study: Proverbs of Dehkhoda’s Amsal va hekam and Mayadani’s Majmol Alamsal)

نویسندگان [English]

  • Ali Sadeghimanesh 1
  • Mehyar Alavi Moghaddam 2
  • Ebrahim Estaji 3
1 Postdoctoral Researcher of Persian language and literature, Hakim Sabzevari University,Sabzevar,Iran
2 Associate Professor of Persian Language and Literature, Hakim Sabzevari University.sabzevar,Iran
3 Assistant Professor of Persian Language and Literature, Hakim Sabzevari University,Sabzevar,Iran
چکیده [English]

1. Introduction
Proverbs as one of the best areas of research on the ideas of speakers of a language, part of the literature of any country is its people as the best way to express ideas common among the self-chosen, so the species that we as folk literature know, proverbs part of the literature suggests counts people as language empower their psychological states. Check contrast Proverbs, Persian and Arabic, focusing on women, based on the likes and Dehkhoda’s Amsal va hekam and Mayadani’s Majmol Alamsal, could represent a part of the mentality speakers of Persian and Arabic, especially when the survey compared with the use of the insights of psychology Eric Berne and Alfred Adler. To examine the psychological effects and consequences of the proverbs of a language, one must use psychological perspectives. The focus of this article is on the position of women in Persian and Arabic proverbs; therefore, the authors will attempt to examine the position of women in Persian and Arabic proverbs on the basis of the views of Eric Berne and Alfred Adler on a more comprehensive view of the differences and commonalities between cultures. These two languages ​​can be achieved. Our reliance on the proverbs in Persian language will be based on Dehkhoda’s Amsal va hekam and in Arabic on Mayadani’s Majmol Alamsal. The reason for choosing these two works is that despite numerous works in this field, Dehkhoda’s Amsal va hekam Mayadani’s Majmol Alamsal are still the most complete works in Persian and Arabic languages in this field.
 
2. Methodolgy
This research is based on the library method, using analysis, description and analysis of the proverbial statistics of the subject in each language. The research is thus explained first by Alfred Adler's focus on fundamental error theory and by Eric Berne’s focus on pollution theory; In the next step, these proverbs in each language show their percentages of contamination and inaccuracy, in percentage terms. Finally, a comparative study of the data is performed to reach the final conclusion.
 
3. Discussion
A careful examination of the position of women in proverbs of Amsal va hekam and Majmol Alamsal based on the psychological perspectives of Alfred Adler and Eric Berne, and with regard to the fundamental questions, suggest that some errors and omissions can be made. The speaker of a language is someone that whenever he finds a literary statement appealing to him and can express his mental states and desires, he chooses it and quotes it at such a high frequency that it becomes little more than a proverb; The public, on the one hand, is a manifestation of the culture and type of vernacular of a language, at least in the past, and on the other hand can be recognized as an influential factor on the general public in the future, and must be scrutinized carefully to assess its potential harm. Be. The importance of such studies becomes even more pronounced when the proverbs are sometimes so popular among the public that they invoke it as a solid and undeniable idea and, on the basis of their placement, argue on various issues.
   In the Persian proverbs of of Amsal va hekam and in the Arabic proverbs, the position of women is psychological in several respects. It should be borne in mind that all of what has been explained as fundamental errors and psychological contamination in the theoretical foundations can overlap in the study of proverbs, which overlaps in the different attitudes that the proverb may have. To better understand the position of women in proverbs, based on the psychological perspective of Alfred Adler and Eric Berne, we extracted the proverbs of both languages ​​from in Proverbs of Dehkhoda’s Amsal va hekam and Mayadani’s Majmol Alamsal and categorized them into five groups, considering the difference in the number of proverbs. In these books, to gain a deeper understanding, in addition to explaining the psychological issues associated with the chart, we outlined their percentages in each language to make the comparative study and final conclusions easier.
4. Conclusion
A detailed and comparative statistical examination of the position of women in Proverbs of Dehkhoda’s Amsal va hekam and Mayadani’s Majmol Alamsal based on the psychological perspectives of Alfred Adler and Eric Berne leads us to conclude that some proverbs have attitudes to fundamental misconception and contamination with women; Five groups led us to the following results:
A. There is a 2.09% increase in Majmol Alamsal than Amsal va hekam and verdicts of the pollster's attitude, along with a fundamental misconception that women are hurting men, so there is a widespread attitude among Arab speakers, of course; With more than 23 percent of Arabic proverbs and more than 20 percent of Persian proverbs.
B. Concerning the perception that women are fundamentally less powerful than men, there is a 6.41 per cent higher prevalence in Majmol Alamsal than Amsal va hekam, which may be a more profound indication that this view is present in the Arabic cultural background.
C. Looking at women as a commodity to fulfill men's desires, 14.19 percent of Amsal va hekam and 11.53 percent of Majmol Alamsal; it is estimated that in Persian proverbs, this means a higher frequency of 2. The Arabic proverbs in this regard are, to a lesser degreerior.
D. The attitude associated with contamination and fundamental misconception that restricting women is necessary to protect them from error is visible in the proverbial Persian Amsal va hekam 6.17% and in the Arabic Majmol Alamsal 3.84%. Although this attitude is relatively low in the proverbs, it is evident that in Persian, with a tolerance of about twice as much as the Arabic language, this attitude is emphasized as a worthy figure.
E. In the case of proverbs that are judged to be healthy, the status of Amsal va hekam are better than Majmol Alamsal. Although there is not much difference in this case, in any case the frequency of healthy Persian proverbs is 3.51% higher than Majmol Alamsal, so the position of the Persian proverbs can be slightly improved on this view.
   Knowing that 58.03% of Amsal va hekam and 61.54% of Majmol Alamsal are psychologically contaminated and mistaken, alerts us to the fact that in the context of Arabic, Persian, and Arabic literary pretexts, More than healthy, non-traumatic statements. Lack of attention to this issue can have unpleasant consequences for human society in the long run; proverbs as an integral part of popular culture affect the culture and thought of speakers of any language.

کلیدواژه‌ها [English]

  • proverbs
  • woman
  • comparative study
  • wisdom
  • Amsal va hekam
  • Majmol Alamsal
  • Berne
  • Adler
- استوارت، یان و جونز، ون. (1391). تحلیل رفتار متقابل: تأملی در روان­شناسی تجربی. ترجمۀ بهمن دادگستر. چاپ هفدهم. تهران: دایره.
- امین‌الرعایا، پروین و شریفی، شهلا و الیاسی، محمود. (1393). «بررسی ویژگی‌های منتسب به زنان در ضرب‌المثل‌های فارسی». پژوهش زبان و ادبیات فارسی. شمارۀ پیاپی 34، صص 120-89.
- ایزدی، علی­محمّد. (1385). چرا عقب مانده­ایم؟. چاپ سوم. تهران: علم.
- برن، اریک. (1391).  بازی­ها، روان­شناسی روابط انسانی. ترجمۀ اسماعیل فصیح. چاپ هفدهم. تهران: ذهن­آویز.
- پرتوی آملی، مهدی. (1391). ریشه‌های تاریخی امثال و حکم. با مقدمۀ ابوالقاسم انجوی، دو جلد. چاپ ششم. تهران: سنایی.
- داد، سیما. (1385). فرهنگ اصطلاحات ادبی. چاپ سوم. تهران: مروارید.
- دهخدا، علی‌اکبر. (1390). امثال و حکم، 4جلد. چاپ هجدهم. تهران: امیرکبیر.
- دیویدف، هنری. (1389). فرهنگ ضرب المثل‌ها. ترجمۀ فرید جواهرکلام. چاپ دوم. تهران: فرهنگ معاصر.
- ذوالفقاری، حسن. (1391). «خانواده و روابط خانوادگی در ضرب‌المثل‌های فارسی». فرهنگ مردم ایران. شمارۀ پیاپی 31، صص 154-137.
- سبزیان‌پور، وحید و جهانی، هدیه. (1395). «پژوهشی در کنایه‌های مشترک در ادب عربی و فارسی (نقد و مطالعۀ مورد پژوهانه: امثال مولّد در مجمع الامثال میدانی)». کاوش‌نامۀ ادبیات تطبیقی. سال ششم، شمارۀ 21، صص 136ـ 115.
- سیپک، ییری. (1389). ادبیات فولکلور ایران. ترجمۀ محمد اخگری. چاپ سوم. تهران: سروش.
- شاملو، ناهید. (1387). «بررسی و مقایسۀ سیمای زن و مرد در امثال و حکم دهخدا». پژوهش‌نامۀ فرهنگ و ادب. سال 2، شمارۀ پیاپی 6، صص219ـ233.
- شکورزاده بلوری، ابراهیم. (1380). دوازده­هزار مثل فارسی و سی هزار معادل آنها. چاپ چهارم. مشهد: به‌نشر (انتشارات آستان قدس رضوی).
- شولتز، دوان پی. و شولتز، سیدنی الن. (1394). نظریه‌های شخصیت. ترجمۀ یحیی سیّدمحمّدی. چاپ سی­ودوم. تهران: نشر ویرایش.
- فاطمی، جمیله. (1390). «بررسی و تحلیل منطقی لغزش‌های فکری خرد عامه در ضرب‌المثل‌های فارسی». کهن‌نامۀ ادب پارسی. سال دوم، شمارۀ اوّل، صص99-87.
- محمّدحسین‌زاده، عبدالرضا و بصیری، محمّدصادق. (1388). «بررسی جنسیت درضرب­المثل­های با توجه به آیات و احادیث». مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان. سال 7، شمارۀ 4، شمارۀ پیاپی 22، صص7ـ31.
- مسبوق، سیّد مهدی و برزگر، مریم. (1392). «بررسی انتقادی سیمای زن در امثال و حکم فارسی و عربی با استناد به آیات و روایات». لسان مبین. سال5، شمارۀ14، صص102ـ119.
- مقدادی، بهرام، «ادبیات تطبیقی و نقش آن در گفت­وگوی تمدن‌ها»، (1381)، پژوهش ادبیات معاصر جهان. سال نهم، شمارۀ پیاپی 13، صص129ـ150.
- ملاابراهیمی، عزت. (1379). «فهرست مثلنامه‌های عربی». تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی. دورۀ 32، شمارۀ 34، صص 153-139.
- ناصری، مهدی. (1390). فرهنگ ضرب‌المثل‌های فارسی ـ عربی. قم: بوستان کتاب.
- نورد بی، ورنون و هال، کالوین. (1379). راهنمای زندگینامه و نظریههای روانشناسان بزرگ. ترجمۀ احمد به‌پژوه و رمضان دولتی. چاپ سوم. تهران: مؤسسۀ فرهنگی منادی تربیت.
- نیسابوری میدانی، ابی‌الفضل احمدبن‌محمّد. (1366). مجمع الامثال، دو جلد. مشهد: مؤسسة الطبع و النشر الآستانة الرضویة المقدسة.
- هریس، تامس. (1391). وضعیت آخر. ترجمۀ اسماعیل فصیح. چاپ بیست­وهشتم. تهران: فرهنگ نشر نو.
منابع انگلیسی
- Adler, Alfred. (2009). Social Interest: A Challenge to Mankind, Translated by John Linton, M.A. and Richards Vaughn, London: Oneworld Publications.
- Adler, Alfred. (2013). The Science of Living, New York: Routledge.
- Estaji, Ebrahim and Sadeghimanesh, Ali. (2016). "Pathology of the psychological contaminations in Dehkhoda’s Amsalo Hekam based on the thought of Eric Berne". INTERNATIONAL JOURNAL OF HUMANITIES AND CULTURAL STUDIES, Special Issue: 2139-2150.